İmar Kirliliğine Neden Olma Suçu
TCK madde 184’te düzenlenmiş olan imar kirliliği suçu, yapı ruhsatı olmaksızın veya yapı ruhsatına aykırı şekilde bina yapmak veya yaptırmaktır. Ayrıca yapı ruhsatı olmayan binaya elektrik, su veya telefon bağlantısı yapılmasına müsaade etmek de aynı kapsamdadır. Madde metninden de anlaşılabileceği gibi imar kirliliği bakımından seçimlik hareketli bir suç tipi söz konusudur. Suçun oluşması bakımından ruhsatsız veya ruhsata aykırı bir bina yapmak zorunlu değildir. Başkasına ruhsatsız veya alınmış ruhsata aykırı bir bina yaptırtmak da imar kirliği suçu teşkil eder. Ayrıca ruhsatsız bir bina için kurulmuş bir şantiyeye elektrik, su, telefon bağlantısı yapılmasına göz yummak da imar kirliliği suçu oluşturur.
Burada tanımlanan imar kirliliği suçunun oluşması için suça konu binanın belediye sınırları içinde ve İmar Kanunu’na tabi yerlerde bulunması gerekir. İmar kirliliği suçunun bir başka maddi unsuru ise yapı kullanma izni (iskan) olmayan bir binada sınai faaliyete müsaade etmektir. Bu suçun gayrimenkul hukuku bağlantılı bir suç olması hasebiyle gayrimenkul avukatı olarak meslekti faaliyet yürüten ceza avukatlarının bu suç tipi konusunda daha uzman olduğunu söylemek mümkündür.
İmar Kirliliği Suçunun Cezası
İmar kirliliği suçu bakımından yapı ruhsatı olmaksızın ya da ruhsata aykırı şekilde bina yapmanın ve yaptırtmanın cezası 5 yıla kadar hapistir. Aynı şekilde ruhsatsız bina yapımı için kurulmuş şantiyeye elektrik, su veya telefon bağlantısı kurmanın da cezası 5 yıla kadar hapistir. Yapı kullanma izni olmayan bir binada sınai faaliyet yürütülmesine izin vermenin cezası ise 2 ila 5 yıl arası hapis cezasıdır. Görüldüğü üzere kanun koyucu imar kirliliği suçu için son derece yüksek cezalar öngörülmüştür.
Çevrenin Kirletilmesi Suçu ve Cezası
Çevre kirletme suçu, veya diğer adıyla çevre kirliliği suçu, TCK madde 181 ve 182’de düzenlenmiştir. Kanunda kirletme suçunun kasıtla mı yoksa taksirle mi işlendiğine göre ikili bir ayrıma tabi tutulmuştur. Kasten işlenen çevre kirliliği suçlarında, atık veya artıkların toprağa, suya veya havaya veren kişiler için 6 ay ila 2 yıl arası hapis ceza belirlenmiştir. Atık veya atıkları kasten yurt dışından getirip de ülkeye sokulması halinde verilecek ceza 1 ila 3 yıl arası hapistir. Ayrıca kanun, atık veya atıkların sağlık tehlikesi yaratması durumunu ağırlaştırıcı sebep olarak düzenlenmiştir. Bu suç, TCK’da mala zarar verme suçunun adeta özel bir türü gibi düzenlenmiştir.
Cezayı Ağırlaştırıcı Sebepler
Çevreye salınan ya da yurt dışından ülkeye sokulan atıkların kalıcı özelliği bulunması halinde verilecek ceza 1 yıl ila 4 yıl arası hapistir. İnsan veya hayvanlar açısından tedavisi zor hastalıkların ortaya çıkmasına, üreme yeteneğinin körelmesine, hayvanların veya bitkilerin doğal özelliklerini değiştirmesine yol açacak nitelikte çevre kirletmenin olması halinde ise verilecek ceza 5 yıl hapisten az olmayacaktır. Çevrenin havaya, suya, toprağa atık veya artık verilerek ancak taksirle bir başka ifade ile kasıt olmaksızın, dikkat ve özen yükümlülüğünün ihlal edilmesi sonucu kirletilmesi suçun cezası para cezası olacaktır. Ancak suç taksirle işlense dahi atık veya artıkların, toprakta, suda veya havada kalıcı etki bırakması halinde, ceza 2 aydan 1 yıla kadar hapis cezası olacaktır.
İmar ve Çevre Kirliliği suçunda Savunma ve Avukatın Önemi
İmar kirliliği suçu ve çevre kirletme suçu teknik suçlar olup, bu suçlar nedeniyle yargılananlar profesyonel destek almalıdır. Bu tür suçlar nedeniyle uzman bir avukattan hukuki destek almak isteyenlerin mutlaka ceza avukatı ile birlikte hareket etmelerini tavsiye ediyoruz. Zira her iki suç tipi de ceza hukuku alanına girmektedir.
