Erişim Engelleme Kararları
Erişim engelleme kararı bir internet sitesinin tümüne veya bir siteye ait sayfa ya da sayfalara erişimin durdurulmasıdır. Bu tür kararlar hukuka aykırılık nedeniyle ve adli veya idari kurumun kararıyla gerçekleşmektedir. Erişim engeli kararları idari kurumlar tarafından verilebildiği gibi adli merciler bir başka ifadeyle mahkemeler tarafından da verilebilmektedir. Hangi kurumun hangi durumlarda bu tür kararlar verebileceği ilgili kanunlarda tek tek gösterilmiştir. Ancak çok sayıda kanunda farklı düzenlemeler bulunduğundan, hangi hallerde erişim durdurulması kararı verilebileceğini ilgili mevzuat doğrultusunda derlemek amacıyla bu yazı kaleme alınmıştır. Hangi sitelere hangi hukuki nedenle erişim engelleme kararı verilebilir sorusuna yanıt verelim.
1- 5651 Sayılı Yasadaki Suçların İşlendiği Siteler
Katalog suç dediğimiz 5651 Sayılı Kanun kapsamında giren suçlarda Sulh Ceza Mahkemeleri erişim engelleme kararı verebilecektir. Kanun belirlenmiş olan katalog suçlar şunlardır:
- İntihara yönlendirme suçu
- Cinsel istismar suçu
- Uyuşturucu suçları (kullanılmayı kolaylaştırma)
- Sağlığa zararla tehlikeli madde temini suçu
- Müstehcenlik suçu
- Fuhuş suçu
- Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu
- Atatürk aleyhine işlenen suçlar
2- Kişilik Haklarını İhlal Eden İçeriğe Sahip Siteler
3- Yasadışı Bahis Siteleri
7258 Sayılı Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunlarının Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca, yasadışı bahis oynama, oynatma, ve bahse aracılık gibi yasadışı bahis suçlarının işlendiği siteler hakkında da erişim engelleme kararı verilebildiği gibi ayrıca bahis reklamı nedeniyle erişim engelleme kararı da verilmesi hukuken mümkündür.
4- Milli Piyango Mevzuatına Aykırılık
5- Alkol ve Tütün Mevzuatına Aykırı Yayın Yapan Siteler
4733 Sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Tütün mamulleri veya alkollü içkilerin tüketicilere internet üzerinden satışının yapıldığı siteler de erişim engelleme kararına konu olabilmektedir.
6- Yasaya Aykırı veya Aldatıcı Şekilde İlaç ve Preparat Satışı Yapılan Siteler
1262 Sayılı Sağlık Bakanlığı’nın İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu müstahzarların terkibinde bulunan maddelerin saf olmadığı veya ruhsat almak için verilmiş olan formüle uymadığı veya müstahzarın tedavi vasıflarını azaltacak veya kaybedecek surette imal edilmiş preparatların tanıtım ve satışını yapıldığı siteler hakkında Sağlık Bakanlığı Erişim Engelleme mümkündür.
7- Sermaye Piyasası Kanununa Aykırı Siteler
6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunudaki suçlar da erişim engeli kararı için sebep teşkil etmektedir. İlgili kanunun 115. maddesi gereği izinsiz şekilde sermaye piyasasında faaliyet gösterilmesi suç teşkil etmektedir. Bu kapsamda izinsiz ve yurtdışı kaynaklı forex siteleri başta olmak SPK mevzuatına aykırı şekilde faaliyet gösteren internet siteleri hakkında erişim engelleme kararı verilmektedir. Nitekim forex dolandırıcılığı suçu ve yatırım danışmanlığı dolandırıcılığı suçu işlenen sitelere de bu kapsam erişim engellenmektedir.
8- Telif Hakkı İhlali Yapılan Siteler
9- İhtiyati Tedbir Kararları
Hukuken tartışmalı olsa da hukuk mahkemeleri davayı konu internet siteleri ihtiyaten erişimin engellenmesine karar verebilmektedir. Özellikle marka taklidi gibi fikri mülkiyet hakkı ihlallerinde ihlalin yapıldığı sitelere tedbiren erişim engeli getirilebilmektedir.
