Özel Belgede Sahtecilik Suçu
Özel belgede sahtecilik suçu, resmi evrak niteliği olmayan özel bir belgenin sahte olarak üretilmesi veya sahte hazırlanan özel bir evrakın kullanılmasıdır. Dolayısıyla bu suç tipinin resmi belgede sahtecilik suçundan farkı resmi niteliği olmayan yani devlet kurumları tarafından hazırlanmamış belgelere yönelik işlenmesidir. Sadece resmi belgelerin değil, resmi niteliği olmayan özel belgelerin de sahte olarak düzenlenmesi suçtur. Bunun yanında aynı resmi evrakta sahtecilikte olduğu gibi ayrıca gerçek bir özel evrakın başkalarını aldatacak şekilde değiştirilmesi veya sahte bir özel belgenin kullanılması aynı suç kapsamındadır. Özel belgede sahtecilik suçunun maddi unsuru kapsamına giren hareketler genel olarak üç türlüdür.
1. Sahte Özel Belgeyi Üretmek
Bir özel belgeyi tamamen sahte bir şekilde üretmek bu kapsama girmektedir. Bir bilgisayarda tamamen sahte şekilde oluşturulan bir belgenin çıktısını alıp üzerine kaşe veya imza atıp gerçekmiş gibi izlenim yaratmak buna örnek olarak verilebilir. Dolayısıyla burada önemli olan sahte belgenin sıfırdan oluşturulmasıdır. Suçun oluşumu için sahte üretilen belgenin kullanılması şart değildir. Öte yandan sahte özel belgeyi bir kişinin üretmesi ve başka birinin kullanması durumunda iki ayrı özel belgede sahtecilik suçu oluşacaktır.
2. Sahte Özel Belgeyi Kullanmak
Sahte bir evrakı kullanmak ise belgeyi üretmeksizin başkası tarafından oluşturulan sahte bir evrakın kullanılması anlamına gelmektedir. Sahte bir özel evrakı kullanmanın sahtecilik suçu oluşturması için, evrakın sahte olduğunu bilerek kullanmış olmak gerekir. Eğer kişi elindeki belgenin gerçek olduğunu sanarak kullanmışsa suçun manevi unsuru oluşmayacaktır. Dolayısıyla sahte olduğu bilinmeyen bir özel evrakı kullanmak özel belgede sahtecilik suçu teşkil etmeyecektir.
3.Gerçek Özel Belgeyi Değiştirmek
Sahtecilik suçu bazen gerçek bir belgenin üstünde oynama yapılmasıyla da işlenebilmektedir. Örneğin mevcut bir bir sözleşmeye sahte bir imza eklemek, bir kelimeyi veya cümleyi silmek ya da bir belgedeki ismi ya da tarihi değiştirmek bu kapsamdadır. Benzer şekilde bir belgenin üzerine ek bir imaj veya yazı yapıştırmak da bu suç kapsamına girecektir.
4. Özel Belge – Resmi Belge Ayrımı
Özel evrakta sahteciliğin işlenme yolundan ilki özel bir bir belgeyi sahte olarak üretmektir. Özel belge ise resmi belgeden farklı olarak devlet kurumlarının yani resmi kurumların üretmediği belgelerdir. Sürücü belgesi, pasaport, mahkeme kararı gibi belgeler özel değil resmi belge niteliği taşır. Özel hastane raporu, sözleşme, özel kursların verdiği sertifika türü belgeler ise özel belge sayılmaktadır. Kuşkusuz özel belgeler bunlarla sınırlı değildir ve istisnaları olmakla birlikte genel olarak resmi belge olmayan diğer belgelerin özel belge olduğunu söylemek mümkündür.
5. Sahte Belgede Aldatıcılık Unsuru
Özel belgede sahtecilik suçunun oluşması bakımından gerekli bir başka unsur ise kuşkusuz aldatıcılık unsurudur. Bu bakımdan sahte olarak hazırlanan veya kullanan özel belgenin aldatıcı özelliğinin olması gerekir. Bir belgenin aldatıcı olması için de orijinal belgeye benzemesi yani inandırıcı olması gerekir. Örneğin sahte olarak hazırlanmış bir sözleşmenin en azından imza içermesi gerekir. İmza içermeyen imzasız bir bilgisayar çıktısının sahte bir sözleşme olduğu söylenemeyecektir. Nitekim bir sözleşmenin aldatıcı bir şekilde kullanılması için her şeyden önce imzalı bir sözleşme olması gerekir. Bunun yanında belirtmek gerekir ki sahtecilik suçu için orijinale benzeyen bir belgenin üretilmesi veya kullanılması gerekir. Alelade bir fotokopi ile sahtecilik suçu işlenmesi hukuken mümkün değildir.
6. Özel belgede sahteciliğin cezası
Özel belgede sahtecilik suçunun cezası TCK 207’de düzenmiş olup 1 ila 3 yıl arası hapis cezasıdır. Suçun resmi değil özel belgeye yönelik işlenmesi sebebi bu suçun cezası diğer bir sahtecilik türü olan resmi belgede sahtecilik suçunun cezasına göre nispeten düşüktür. Ancak vurgulamak gerekir ki bu tür sahtecilik suçları genelde dolandırıcılık suçu ile birlikte işlenmektedir ve bu durumda birden fazla suç nedeniyle hapis cezası alma durumu gündeme gelmektedir. Ancak salt bu suçtan ceza alınması dahi pek çok kişi tarafından hapis cezasından daha olumsuz algılanmaktadır. Bunun sebebi bu suçun yüz kızartıcı suç kapsamında olması ve kişinin geleceği üzerinde olumsuz etki oluşturmasıdır.
7. Avukatlık Desteği
Özel belgede sahtecilik suçu aynen diğer sahtecilik suçlarında olduğu gibi yüz kızartıcı bir suç tipi olup bu tür bir suçtan adli sicile kayıt işlenmesi memuriyet ve diğer bazı iş ve görevlerde engel teşkil edebilecektir. Dolayısıyla bu suç türü nedeniyle hakkında savcılık soruşturması veya ceza davası açılan kişilerin bu suçlamayı ciddiye alıp ceza avukatı desteğinden faydalanması yerinde olacaktır.
